اسلام آباد – 07 – ڊسمبر (اي پي پي) صدر ڊاڪٽر عارف علوي چيو آهي ته پاڪستان ک?? پاڻي جي ک??ٽ جي وڌندڙ بحران کان بچائڻ جي لاءِ زراعت ۾ ڊرپ ۽ اسپري ايريگيشن جهڙن پاڻي جي گهٽ خرچ ۽ سمارٽ طريقن کي استعمال ڪرڻ جي ضرورت آهي، زرعي شعبو ملڪ جو اٽڪل 95 سيڪڙو پاڻي استعمال ڪر?? ٿو جنهن جي لاءِ پاڻي جي استعمال ۾ بچت جي حوالي سان فوري منصوبابندي ۽ سڌارا ڪرڻ گهرجن. اهڙن خيالن جو اظهار هن اسلام آباد ۾ منعقد مو??مياتي لحاظ کان لچڪدار پاڪستان ۾ پاڻي ۽ خوراڪ جي نظام جي لاءِ تبديلي جي رستي جي مو??وع تي عالمي ڪانفرنس کي وڊيو لنڪ خطا?? ۾ ??يو. ڪانفرنس جو اهتمام انٽرنيشنل واٽر مئنيجمينٽ انسٽيٽيوٽ، پاڪستان ڪائونسل ريسرچ واٽر ريسورسز، نيشنل فوڊ سيڪيورٽي اينڊ ريسرچ واري وزارت، پاڻي وسيلن واري وزارت، مو??مياتي تبديلي واري وزارت ۽ يونيسيف ڪيو جنهن ۾ عالمي ۽ مقام?? پاڻي ماهرن شرڪت ڪئي. پنهنجي خطاب ۾ صدر چيو ته پاڪستان کي پنهنجي مو??وده پاڻي وسيلن کي محفوظ بڻائڻ جي لاءِ مو??ر انتظام جي ضرورت آهي. صدر ڊاڪٽر عارف علوي چيو ته پاڪستان مو??مياتي تبديلين ۽ قدرتي آفتن سان سڀ کان وڌيڪ متاثر ٿيندڙ دنيا جي 10 سرفهرست ملڪن ۾ شامل آهي. هن چيو ته پاڪستان کي درپيش پاڻي جو بحران سڀ کان اهم چئلينجن مان هڪ آهي جيڪو آبادي ۾ تيزي سان اضافي، شهرن جي ڦهلاءُ، صنعتڪاري، پاڻي وسيلن جي ک??ٽ، ماحولياتي بگاڙ، مو??مياتي تبديلين ۽ غيرمعقول انساني روين جي ڪري وڌ?? ٿو. هن هيٺئين سطح تي جديد زرعي ٽيڪنالاجي ک?? فروغ ڏيڻ جي لاءِ تحقيق ۽ فني جدت تي زور ڏنو ۽ چيو ته آبادگارن ک?? پاڻي جي تحفظ، برسات ج?? پاڻي ک?? زخيرو ڪرڻ ۽ لاڳاپيل ٽيڪنالاجي بابت آگاهي ڏيڻ جي ضرورت آهي. هن وڌيڪ چيو ته ڪميونٽي جي شموليت ۽ قانونن جو نفاذ پاڻي جي مو??ر انتظام ۾ مددگار ثابت ٿي سگه?? ٿو. صدر چيو ته پاڪستان جا آبادگار آبپاشي جي روايتي طريقن تي دارومدار ڪن ٿا جنهن سان پاڻي ضايع ٿئ?? ٿو جڏهن ته دنيا ڊرپ ۽ اسپري آبپاشي ۽ پاڻي جي ري سائيڪلنگ تي عمل ڪري ٿي. هن چيو ته جيڪڏهن آبادگار متبادل فصل جي چونڊ ڪن ته جيڪو پاڻي جي استعمال جي حوالي سان گهٽ خرچ ٿئي ته فرق پئجي سگه?? ٿو. ان موقعي تي صدر هالينڊ جو حوالو ڏنو جيڪو زميني ڪاٿي ۾ پاڪستان کان 19 ڀيرا ننڍو ملڪ آهي پر بهتر طريقا استعمال ڪري خوراڪ جي مصنوعات جو ٻيو وڏو برآمد ڪندڙ بڻجي ويو آهي. صدر ڊاڪٽر عارف علوي روين ۾ تبديلي تي زور ڏيندي چيو ته پاڻي جي استعمال جا اهڙا طريقا اختيار ڪيا وڃن جيڪي سستا ۽ فني طور تي بهتر هجن. پاڻي جي زيان کان بچڻ جي لاءِ زراعت ۽ شهري علائقن ۾ پاڻي جي قيمتن جو تعين ضروري آهي. هن چيو ته اسان کي ٽيلي ميٽري سسٽم کي بهتر بڻائڻو آهي ۽ پاڻي جي منصفاڻي استعمال تي صوبن جي وچ ۾ اعتمادسازي جو نظام تيار ڪرڻو آهي، ان ڏس ۾ سيٽلائيٽ ٽيلي ميٽري سسٽم مان فائدو کڻي سگهج?? ٿو. هن نشاندهي ڪئي ته واٽر پمپنگ پاڻي ذخيرن جي سطح کي متاثر ڪيو آهي ۽ ان جي ک??ٽ کان بچڻ جي لاءِ روايت?? پاڻي ذخيرن کي ري چارج ڪرڻ جي طريقن جي ضرورت تي زور ڏنو. صدر صنعتي گندڪچري ک?? سمنڊ ۾ ڇڏڻ کان بچڻ جي لاءِ پاڻي جي نيڪالي جي مو??ر نظام جي ضرورت تي پڻ زور ڏنو. ان موقعي تي ڊائريڪٽر جنرل پاڪستان ڪائونسل آف ريسرچ ان واٽر ريسورسز ڊاڪٽر حفضه رشيد، انٽرنيشنل واٽر مئنيجمينٽ انسٽيٽيوٽ مان ڊاڪٽر بنيود هوماتوف ۽ ڊاڪٽر جوآن ڪارلوس سانچيز راميرز، انٽرنيشنل فو?? پاليسي ريسرچ انسٽيٽيوٽ مان ڊاڪٽر اسٽيفن ڊيوس ۽ آسٽريلين سينٽر فار انٽرنيشنل ايگريڪلچرل ريسچر مان ڊاڪٽر نيل لازارو پڻ خطاب ڪيو.
.jpg)
